Ostatnio zaczytuję się w książkach o neurogenezie i synaptogenezie. Czym zatem są owo dziwnie brzmiące nazwy? I czy procesy ich tworzenia odbywają się przez całe życie, a może ich koniec jest już z góry określony? Na te pytania trudno odszukać wiarygodnych informacji. Jedno jest pewne aby zrozumieć dziecko, jego funkcjonowanie trzeba najpierw starać się zrozumieć funkcjonowanie pojedynczej komórki.

Czym zatem są neurony i neurogeneza?

Neurogeneza (ang. neurogenesis – dosłownie oznacza “narodziny neuronów”) – proces powstawania nowych komórek nerwowych obejmujący zarówno neurogenezę wieku embrionalnego (prenatalnego) jak i neurogenezę wieku dorosłego (postnatalnego).

Czy neurogeneza jest procesem zakończonym? 

To, co jest pewne to fakt, że neurony migrują natychmiast po narodzeniu się. Według Lisy Eliot pod koniec procesu neurogenezy, a więc w połowie ciąży, większość z nich znajduje się już na swoich docelowych miejscach, a wszystkie główne struktury mózgu są już wykształcone, Jest to jednak w pewnym sensie dopiero początek rozwoju mózgu. Wprawdzie ma on już wszystkie niezbędne neurony, ale są one zaledwie sadzonkami, z których dopiero muszą wyrosnąć dorodne drzewa. Mając tylko dorodny akson i parę gałązek dendrytowych i praktycznie żadnych połączeń synaptycznych – nie mogą nic zrobić. Autorka porównuje tę sytuację do tego jakby każdy z sześciu miliardów ludzi na ziemi miał ze dwadzieścia telefonów komórkowych, ale żaden z nich nie był jeszcze podłączony do sieci. Potencjalne możliwości komunikacji międzykomórkowej są ogromne, ale żeby je wykorzystać, trzeba dopiero potencjał ten uruchomić. Pamiętać także należy, że wedle ostatnich doniesień naukowych neurony tworzą się całe życie, z doniesieniem tym może wiązać się istnienie komórek macierzystych – aktualnie wykorzystywanych w leczeniu wielu schorzeń neurologicznych, w tym mózgowego porażenia dziecięcego. Oczywiście badania te są na etapie eksperymentu naukowego i oficjalnie nie zostały w Polsce uznane za metodę leczenia.

CIEKAWOSTKA: 

Czy wiesz,że wzrost komórek nerwowych odbywa się najszybciej w pierwszych dwóch latach życia? Po urodzeniu się dziecka gwałtownie rozwijają się dendryty i synapsy, dzięki czemu grubieje kora,a jej obwody stają się znacznie bardziej złożone? Poniższy filmik pozwoli zrozumieć podstawowe informacje na temat neuronu i jego budowy.